Peire Cardenal (Pierre Cardinal) est un troubadour né en 1180 à Brioude, et mort en 1278, probablement à Montpellier.
Son père, un chevalier respecté et puissant, le fait entrer encore enfant dans la chanoinie du Puy-Notre-Dame (lo Puei Nostra Domna, aujourd'hui Le Puy-en-Velay) pour être chanoine. Là, il apprend à lire et à chanter. À vingt-trois ans, il quitte les ordres et entre à la cour des comtes de Toulouse (Raymond VI, puis Raymond VII). Marié vers l'âge de cinquante ans, il a au moins deux fils. Bien qu'installé auprès des comtes de Toulouse, il voyage beaucoup (chose rare pour un troubadour) accompagné de son joglar [ʒuɡlar] (c'est-à-dire jongleur, artiste polyvalent qui interprète l'œuvre d'un troubadour). Son périple s'achève à Montpellier, où le roi d’Aragon Jacques le Conquérant protège les troubadours et les jongleurs.
Son œuvre est riche et satirique, il nous reste 86 morceaux. C'est un troubadour engagé, moraliste, rebelle, qui dénonce les mœurs politiques et ecclésiastiques de son époque. Il est l'auteur de beaucoup de sirventès (textes engagés) et de quelques cansons (chansons d'amour).
Oeuvres
Cansos
Ar me puesc ieu lauzar d'amor Ben teinh per fol e per muzart S'ieu fos amatz o ames Vera vergena, Maria (canzone religiosa)
Cobla esparsas
A Dieu grazisc car m'a donat lo sen Lo segle vei chamjar (due coblas) Tostemps volgra·m vengues bonaventura (due coblas)
Ensenhamen
Sel que fes tot can't es
Estribot
Un estribot farai, que er mot maïstratz (una lassa di versi alessandrini)
Favola
Una ciutatz fo, no sai cals (in distici ottonari) Scambio di coblas[modifica | modifica wikitesto] En Peire, per mon chantar bel (con Uc de Manzat)
Sermoni
Jhesus Cristz, nostre salvaire Predicator
Sirventes
Ab votz d'angel, lengu' esperta, non bleza Aissi com hom plainh son fill o son paire Al nom del senhor dreiturier Anc mais tan gen no vi venir pascor Anc non vi Breton ni Baivier Aquesta gens, cant son en lur gaieza A totas partz vei mescl' ab avaresa Atressi com per fargar Bel m'es qui bastis Ben volgra, si Dieus o volgues Caritatz es en tan bel estamen Clergia non valc anc mais tan Dels quatre caps que a la cros De paraulas es grans mercatz De selhs qu'avetz el sirventes dich mal De sirventes faire no·m tueill De sirventes sueilh servir D'Esteve de Belmon m'enueia D'un sirventes far soi aders Un sirventes qu'er miegz mals e miegz bos Ieu trazi pietz que si portava chieira Falsedatz e desmezura Ges non me sui de mal dir chastiatz L'afar del comte Guio L'arcivesques de Narbona Las amairitz, qui encolpar las vol Clergue si fan pastor Lo jorn qu'ieu fui natz Lo mons es aitals tornatz Lo sabers del segle es foudatz Non cre que mos ditz Non es cortes, ni l'es pretz agradius [Pels clercs es a]pellatz herege qui ne jura Per fols tenc Polhes e Lombartz Pos ma boca parla sens Quals aventura Qui se vol tal fais cargar que·l fais lo vensa Qui ve gran maleza faire Qui vol aver fina valor entieira Qui volra sirventes auzir Razos es qu'ieu m'esbaudei Ricx homs que greu dis vertat e leu men Sitot non ai joi ni plazer Si tots temps vols viure valens e pros Tals cuida be Tan son valen vostre vezi Tan vei lo segle cobeitos Tartarassa ni voutor Tendas e traps, alcubas, pabalhos Tostemps azir falsetat et enjan Tostemps vir cuiar en saber Tot enaissi con fortuna de ven Tot farai una demanda Totz lo mons es vestitz e abarratz Un decret fas drechurier Un sirventes ai en cor que comens Un sirventes fauc en luec de jurar Un sirventes novel vueill comensar Un sirventes trametrai per messatge Un sirventes vuelh far dels auls glotos
Sirventes-descort
Maint baro ses lei
Componimenti contesi ad altri trovatori
Aicel que non es aizit (cobla di autore anonimo) Us albres, cant es en flor (cobla di autore anonimo) Alexandris fon le plus conquerens (due coblas di autore anonimo) Amics non es homs, si non par (cobla di autore anonimo) A tota donna fora sens (cobla di autore anonimo) Be volria,si far si pogues (cobla di autore anonimo) Bona genz, veias cal via (cobla di autore anonimo) De tant tenc per nesci Andreu (cobla di autore anonimo) Desirat ai enqer desir (cobla di autore anonimo) Domna que va ves Valensa (cobla di autore anonimo) D'un sirventes a far ai gran talen (sirventes di Pons de la Garda) Entre·ls desleals barons mi plas rabasta (cobla di autore anonimo) Ieu contraditz so c'om ten a bubanz (cobla di autore anonimo) Eu m'escondisc, dompna, que mal non mier (canso di Bertran de Born) Ja hom pres ni dezeretatz (sirventes di Raimbaut de Vaqueiras) Ma domn' am de bona guisa (cobla di autore anonimo) Nueyt e iorn suy en pensamen (tenso immaginaria di Garin lo Brun) Can la freid' aura venta (canso di Bernart de Ventadorn) Quan lo dous temps d'abril (sirventes di Peire de Bussignac) Si ves home e non sap cui (di autore anonimo) Tot aissi soi desconsellatz ( di autore anonimo) Tot m'enuega cant auch ni vei ( di autore anonimo) Una ren ai conoguda ( di autore anonimo)
Dernière édition par joachim le 2021-08-27, 10:15, édité 1 fois
laudec
Nombre de messages : 5668 Age : 72 Date d'inscription : 25/02/2013